Stadgenoot is in juli 2008 ontstaan uit een fusie tussen 2 Amsterdamse woningbouwverenigingen: de Algemene Woningbouw Vereniging (AWV) en Het Oosten. De AWV werd in 1910 opgericht door sociaaldemocratische voormannen uit de vakbeweging. Het Oosten werd in 1911 opgericht door arbeiders van de Oostergasfabriek. Beide verenigingen hebben een voorname rol gespeeld in de geschiedenis van de Amsterdamse volkshuisvesting. De verenigingen waren toonaangevend in het nemen van maatschappelijke verantwoordelijkheid. Eind 2010 is de rechtsvorm van Stadgenoot gewijzigd van vereniging naar stichting.
Het Oosten
Op 13 juni 1911 hebben 38 medewerkers van de Oostergasfabriek de woningbouwvereniging Het Oosten opgericht. Dit was een rooms-katholieke woningbouwvereniging. De medewerkers wilden iets doen aan de slechte huisvesting van de arbeiders van die fabriek. Zij wilden hen meer bieden dan alleen een dak boven het hoofd. Zij boden ledikanten in bruikleen. Later kwamen daar aanwijzingen bij voor hygiëne, richtlijnen voor het gebruik van de keuken voor wassen en koken en een waarschuwing om geen levensmiddelen te bewaren in slaapkamers.
In 1915 werden de eerste woningen in exploitatie genomen aan de Smitstraat. Het Oosten kocht 123 woningen voor 2.500 gulden per woning. In 1916 volgde de aankoop van een complex aan de Nachtegaalstraat met 87 woningen. Door de Eerste Wereldoorlog en economische crisis had Het Oosten het lastig. Er werden geen nieuwe woningen in exploitatie genomen. In 1936 bezat Het Oosten ongeveer 1.000 sociale huurwoningen. In de jaren daarna kwamen daar snel nieuwe woningen bij. Dit resulteerde dat Het Oosten in 1986 ongeveer 13.000 woningen bezat.
AWV
Op 23 maart 1910 richtten voormannen binnen de sociaaldemocratische beweging de Algemene Woningbouw Vereniging (AWV) op. De oprichters vonden dat gewone mensen recht hebben op een rechtvaardig loon, op veilige en gezonde arbeidsomstandigheden, op sociale zekerheid, op scholing en ontwikkeling en op een goede betaalbare woning. De AWV maakte met onder andere de vakcentrale NVV en de Sociaal-Democratische Arbeiders Partij (SDAP) deel uit van de rode familie.
Het bestuur nam de beroemde architect H.P. Berlage in de hand. Deze architect ontwierp diverse wooncomplexen voor de AWV, onder andere woningen in de Tolstraat en Transvaalbuurt. De eerste woningen van de AWV kwamen aan de Tolstraat (48 woningen) en daarna aan het Transvaalplein in Amsterdam-Oost (178 woningen).
De AWV heeft altijd een voortrekkersrol gespeeld als het gaat om het bouwen voor bijzondere groepen. Een voorbeeld hiervan is het Willem Dreeshuis in de Watergraafsmeer.
De AWV was een tijd lang de grootste woningcorporatie van Amsterdam.